Năm 2023, ngành tôm đang phải đối mặt với những khó khăn lớn khi giá tôm giảm sâu kéo dài và tình hình xuất khẩu trầm lắng. Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng quý III sẽ là thời điểm le lói ánh sáng phục hồi. Để vượt qua khó khăn, nhiều đề xuất giải pháp đã được đưa ra, với hy vọng tôm Việt sẽ nhanh chóng lấy lại vị thế vốn có.

Sản xuất ẩm đạm:

Tính đến 6 tháng đầu năm 2023, diện tích thả nuôi tôm nước lợ đã tăng 6,4% so với cùng kỳ năm 2022, đạt khoảng 656 nghìn ha, sản lượng tôm đạt khoảng 467 nghìn tấn, tăng 4,1%. Mặc dù sản xuất đạt và vượt kế hoạch về diện tích và sản lượng, nhưng kim ngạch xuất khẩu tôm nước lợ chỉ đạt 1,56 tỷ USD. Đại dịch COVID-19 và xung đột giữa Nga và Ukraina vẫn tiếp tục tác động mạnh mẽ lên chuỗi giá trị toàn cầu, khiến nhu cầu tiêu thụ giảm và giá nhiên liệu, giá vật tư, thức ăn thủy sản tăng. Đồng thời, giá bán tôm nguyên liệu liên tục giảm từ tháng 4/2023 đã làm ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả kinh tế và tâm lý của người nuôi tôm. Do đó, một số trang trại đã quyết định giảm quy mô hoặc tạm ngưng thả nuôi tôm trong những tháng cuối năm 2023, dẫn đến khả năng không đảm bảo nguyên liệu cho chế biến và xuất khẩu khi thị trường khôi phục.

( Hình ảnh bà con Miền Tây thu hoạch tôm)

Báo cáo của Cục Thú y cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2023, tổng diện tích nuôi tôm nước lợ bị thiệt hại là 17.927 ha, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2022. Nguyên nhân của tình trạng này là do diễn biến thời tiết thay đổi và độ mặn tại một số cửa sông không đủ để nuôi tôm, làm tình hình thả giống trong những tháng đầu năm chậm hơn so với năm 2022. Ngoài ra, giá tôm duy trì ở mức thấp khiến các cơ sở, trang trại tôm không tối đa hóa công suất và không đầu tư vào con giống chất lượng, làm giảm diện tích nuôi tôm nước lợ và không đạt sản lượng như mong muốn. Trong tháng 6, xuất khẩu tôm ước đạt 341 triệu USD, cao nhất trong 6 tháng trở lại đây, tuy nhiên vẫn giảm 18% so với cùng kỳ năm 2022. Tính lũy kế nửa đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu tôm giảm hơn 31%, đạt gần 1,6 tỷ USD.

Giải pháp khắc phục:

Để bắt nhịp với phục hồi, Cục Thủy sản đã đưa ra nhiều giải pháp để tăng cường chỉ đạo nuôi tôm nước lợ trong các tháng cuối năm 2023. Điều quan trọng là duy trì linh hoạt trong triển khai kế hoạch phát triển ngành tôm nước lợ, đồng thời theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết và cung cấp thông tin, khuyến cáo người nuôi để thực hiện các giải pháp kỹ thuật phù hợp. Ngoài ra, việc tăng cường thông tin, tuyên truyền, và nhân rộng các mô hình nuôi tôm hiệu quả là một trong những yếu tố quan trọng giúp giảm giá thành và tăng cường hiệu quả sản xuất.

Ngoài ra, khuyến cáo người nuôi tôm ổn định tâm lý, tránh thu hoạch tôm nuôi ồ ạt mà thực hiện thả nuôi ổn định với mật độ thả nuôi thưa hơn, kéo dài thời gian nuôi để tăng kích thước tôm thu hoạch và đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, từ đó tăng giá bán và hiệu suất đầu tư.

Đồng thời, cần phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để nắm bắt tình hình diễn biến giá tôm nguyên liệu, dự báo nhu cầu thị trường tiêu thụ và kế hoạch sản xuất; tạo môi trường thuận lợi cho việc liên kết sản xuất theo chuỗi và giảm giá thành sản phẩm. Các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác và người nuôi tôm cũng cần được thực hiện để tối ưu hóa chuỗi sản xuất và thúc đẩy tiêu thụ thị trường trong nước và xuất khẩu.

Tóm lại, để đối phó với sóng gió mà ngành tôm đang gặp phải, cần phải có những giải pháp linh hoạt, chặt chẽ và đồng thuận giữa các bên liên quan. Bằng cách thực hiện những biện pháp nêu trên, hy vọng ngành tôm Việt sẽ vượt qua khó khăn và sớm lấy lại vị thế vốn có trên thị trường quốc tế.