TẢO LAM (TẢO XANH)VÀ GIẢI PHÁP CẮT TẢO AN TOÀN KHÔNG GÂY SỤP TẢO

TẢO LAM VÀ GIẢI PHÁP CẮT TẢO AN TOÀN KHÔNG GÂY SỤP TẢO

Đăng bởi: CÔNG TY TNHH SX TM XNK BIO AQUA 14/02/2023

Trong ao ao tôm nói riêng và các ao nuôi thủy sản nói chung, các loài tảo đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn tự nhiên và hệ thống sinh học của môi trường ao nuôi. Tuy nhiên, bà con phải kiểm soát chặt sẽ tảo, đặc biệt là loài tảo độc cho tôm như tảo lam khi phát triển mạnh mẽ sẽ trực tiếp ảnh hưởng tới sức khỏe tôm và gây biến động các chỉ số môi trường nuôi. Vậy làm thế nào để kiểm soát tảo lam hiệu quả, mời bà con cùng theo dõi.

1. Tảo lam

Vi khuẩn lam (Cyanobacteria), thường đươc gọi là tảo lam hay tảo xanh là vi khuẩn có khả năng quang hợp nên có họ hàng gần vi khuẩn hơn là tảo, so với các loài tảo khác trong ao tôm. Tảo lam phát triển chậm nhưng bền vững hơn do tảo cao, bản to và có chiều dài vài mm, khả năng tự hồi phục lớn. Tảo lam không phải là thức ăn cho các loài sinh vật phù du hay động vật, nhưng chủ yếu bị vi khuẩn, virus tấn công.

Tảo lam là nhóm sinh vật tự dưỡng, không có nhân thực, chỉ có diệp lục a, các sắc tố ngoài bản chất protein làm chúng có màu xanh lam. Tảo lam phân ly đơn giản dạng đơn bào hoặc dạng sợi, di chuyển bằng cách trượt trên bề mặt nước. Tảo lam được chia thành hai loại là tảo lam dạng sợi và tảo lam dạng hạt, tảo lam dạng sợi được đánh giá là nguy hiểm hơn do dễ cản trở tôm hô hấp và khó tiêu hóa hơn.

Tảo lam là tảo độc trong ao tôm

2. Tại sao tảo lam phát triển sẽ gây hại trong ao tôm

Tảo lam là một loại tảo độc trong ao tôm, khi chiếm ưu thế sẽ phủ dày trên mặt ao một màu xanh, chúng cản trở oxy, gây mùi hôi cho ao. Tảo còn tiết chất nhầy trong màng tế bào và bám vào mang tôm cản trở hô hấp. Khi tôm ăn phải tảo lam sẽ mắc bệnh đường ruột như phân trắng do không thể tiêu hóa được tảo.

Tảo lam phát triển tối đa ở điều kiện nhiệt độ lớn 25 độ C, sinh sôi mạnh ở giai đoạn từ giữa đến cuối chu kỳ nuôi do lúc này lượng chất thải hữu cơ, thức ăn hữu cơ tích tụ trong ao nhiều, cung cấp lượng lớn dinh dưỡng cho tảo.

Sự phát triển của các loại tảo phụ thuộc vào tỷ lệ N:P trong ao, khi tỷ lệ này cao, nghĩa là lượng P trong ao thấp thì tảo lục sẽ chiếm ưu thế, nhưng khi tỷ lệ N:P thấp, nghĩa là P trong ao cao thì tảo lam phát triển hơn, tốt nhất là tỷ lệ N:P=7:1. Cả N và P sẽ liên tục tăng cao trong quá trình nuôi tôm thông qua quá trình phân hủy hữu cơ, có trong thành phần thức ăn của tôm, cá, do đó cho ăn thường xuyên sẽ giúp tảo phát triển.

3. Cách kiểm soát tảo và cắt tảo lam trong ao nuôi tôm

Dấu hiệu nhận biết tảo lam phát triển mạnh: Dùng đĩa Secchi để đo độ trong, khi tảo mọc dày, độ trong < 30 cm. Nếu là do Tảo lam khi phát triển dày đặc làm cho nước có màu xanh như xanh ngọc, xanh lục, do các hạt nhỏ li ti, nổi váng nước, mùi hôi.

Trong ao đang có tôm cần phải cẩn thận, nếu không cắt tảo đúng cách dễ dẫn đến sụp tảo đột ngột, gây biến động chất lượng nước, ảnh hưởng nghiêm trọng tới ao tôm. Để cắt tảo lam, có nhiều giải pháp như:

3.1. Phương pháp vật lý

Đối với tảo lam có thể kiểm soát bớt lượng tảo bằng cách tăng độ mặn cho ao nuôi. Cắt giảm lượng thức ăn hoặc ngừng cho ăn 2-3 cữ, tiến hành thay ít nhất 30% lượng nước mỗi 2-3 ngày 1 lần. Tăng cường sục khí trong ao, kích thích photpho liên kết.

3.2. Sử dụng vi sinh cắt tảo

Với xu thế phát triển bền vững của ngành nuôi tôm công nghệ cao, những biện pháp ứng dụng chế phẩm sinh học đang được nhiều chuyên gia đánh giá cao và khuyến cáo ứng dụng. Bà con sử dụng các sản phẩm có thành phần cung cấp các chủng vi sinh giúp cắt tảo từ từ, an toàn cho tôm nuôi.

Đánh vôi trước 1 tiếng để làm hệ đệm dùng vôi cao đánh trước 1 tiếng làm hệ đệm sau đó thực hiện cắt tảo vào buổi đêm lúc 9 giờ bằng vi sinh. Nhân sinh khối vi sinh Mega Lact/ UFO + 2kg mật đường + 50L nước sạch ủ sục khí trong 8 tiếng, sau đó tạt cho mỗi ao 1000m³, có thể lặp lại 2 lần nếu tảo dày.

Để cắt tảo hiệu quả, có thể sử dụng Vet Nice/ Mega Nice làm giảm nhớt nước, xử lý màu nước trước, với mỗi 1kg Vet Nice/ Mega Nice cho 3000m³ nước lúc 14 giờ. Không sử dụng các sản phẩm hóa chất sát trùng, diệt khuẩn cùng lúc với vi sinh, ít nhất phải cách 24 giờ sau diệt khuẩn.

Sử dụng vi sinh để cắt tảo

3.3. Dùng hóa chất

Sử dụng muối đồng sunfate CuSO₄.5H₂O, hoặc chelate đồng (EDTA-CuNa2), khi vào nước tạo ion Cu²⁺Ức chế quá trình quang hợp và sự phát triển tế bào của tảo lam. Hòa tan đồng sunfate vào nước rồi phun lên mặt nước ao, ở mức 1mg/l CuSO₄.5H₂O nếu ở độ kiềm 100mg/l. Không sử dụng vào lúc thời điểm trời âm u.

4. Phòng ngừa tảo lam phát triển

Để phòng ngừa tảo lam phát triển, bà con nên gây màu nước bằng vi sinh, tránh dùng phân lân gây màu nước.

Tiến hành cải tạo ao kĩ, diệt tảo ở đáy và xung quanh bờ ao nuôi.

Thường xuyên kiểm tra pH, độ mặn,.. của nước, để điều chỉnh về ngưỡng thích hợp. Xử lý ao định kỳ, tránh sự tích tụ N dưới đáy ao, như vậy nếu có tảo thì việc xử lý cũng dễ dàng hơn bằng vi sinh Mega Lact/ UFO. Vi sinh có công dụng cắt tảo, và có thể dùng để duy trì màu trà của nước trong suốt vụ nuôi, phân giải các chất hữu cơ trong ao, ổn định độ pH, giảm lượng khí độc NO2, NH3, nhờ đó môi trường được giữ ổn định, thích hợp cho tôm phát triển.