Cách tăng - giảm kiềm trong ao nuôi tôm hiệu quả

CÁCH TĂNG GIẢM KIỀM TRONG AO NUÔI TÔM HIỆU QUẢ

Đăng bởi: CÔNG TY TNHH SX TM XNK BIO AQUA 01/12/2022

1. Độ kiềm trong ao tôm là gì?

Độ kiềm trong ao nuôi tôm tổng các ion có tính bazơ, bazơ phản ứng để trung hòa H⁺ trong nước hay khả năng đệm pH của nước. Đơn vị tính là mg/L CaCO₃

Công thức tính Kiềm = [HCO₃^-] + 2[CO₃^2-] + [OH^-] – H⁺

Kiềm trong ao nuôi tôm là gì

Nguồn: Salinity

2. Độ kiềm ảnh hưởng trong nuôi tôm

Trong nuôi tôm nói riêng và ngành chăn nuôi thủy sản nói chung, khi độ kiềm thay đổi sẽ chủ yếu tác động đến các yếu tố môi trường, từ đó gián tiếp sức khỏe tới loài nuôi.

Trong nuôi tôm thẻ chân trắng độ kiềm thích hợp là 80-180 mg/L.

Độ kiềm cao có khả năng đệm và duy trì pH ổn định do có nhiều bazo trung hòa acid, trong khi CO₂ là nguồn tạo ra acid chủ yếu nên làm pH giảm. Do đó, CO₂- kiềm - pH có mối quan hệ chặt chẽ, khi độ cứng và kiềm ổn định thì pH ít biến đổi.

Khả năng hòa tan muối dinh dưỡng phosphate càng cao khi độ kiềm càng cao, đó là nguồn dinh dưỡng lớn cho tảo phát triển.

Khi độ kiềm quá cao hàm lượng amonia dạng không phân ly (NH₃) càng nhiều. Kiềm cao ít làm biến động pH hơn (như hình ảnh), nhưng sẽ ảnh hưởng tới quá trình tôm lột xác và sinh trưởng. Tôm có các biểu hiện chậm lớn, khó lột vỏ, vỏ cứng, thậm chí gây chết tôm khi độ kiềm cao > 200mgL.

Kiềm thấp làm pH biến động nhiều hơn, khiến tôm dễ stress, tôm bị mềm vỏ sau khi lột, yếu ớt.

Giá trị pH dao động trong 24h khi tổng độ kiềm cao và thấp (Wurts & Durborow, 1992)

Tuy nhiên, đối với những ao nhiễm phèn nhôm cần lưu ý nếu độ kiềm quá cao >200mgL (pH > 8.5) thì nhôm bị oxi hóa về dạng gây độc cho tôm.

Kiềm là một chỉ số quan trọng, người nuôi cần đo kiềm ít nhất 1 lần/ tuần, cần biết cách điều chỉnh tăng/ giảm độ kiềm cho phù hợp, hạn chế ảnh hưởng sức khỏe tôm, ảnh hưởng năng suất nuôi.

3. Quản lý độ kiềm trong ao

3.1 Độ kiềm cao

Nguyên nhân

Người nuôi sử dụng nước giếng có hàm lượng Carbon Dioxide (CO₂) cao, pH và oxy hòa tan thấp (do hoạt động của vi sinh vật trong đất). Tuy nhiên, CO₂ hòa tan đá vôi chứa Canxi, hoặc đá vôi dolomite (có trong các lớp đá) giải phóng Canxi, Muối Magie Bicarbonate làm độ kiềm cao, pH cao, độ cứng cao khi một số hộ nuôi dùng nước giếng.

Khi mật độ tảo cao, hoạt động quang hợp mạnh mẽ, tảo có khả năng kết hợp bicarbonat khử CO₂ và giải phóng (CO₃)^2- độ kiềm tăng lên rất nhanh (pH > 9) lảm ảnh hưởng tới tôm.

2HCO₃^- + tảo = CO₂ + (CO₃)^2- + H₂O

(CO₃)^2- + H₂O = (HCO₃)^- + OH^-

Cách hạ kiềm

Sử dụng vi sinh cắt tảo đề điều chỉnh kiềm giảm

Thay nước ao nuôi khoảng 20-30% 3 lần/ tuần giảm độ kiềm nếu có điều kiện.

Ao không thể thay nước nên hạn chế quạt nước vào ban ngày và giảm mật độ tảo bằng cách dùng vi sinh cắt tảo UFO/ Mega Lact

Bổ sung acid hữu cơ như giấm ăn vào nước 1L/100m³, tiến hành đo lại kiềm sau 2 giờ.

3.2 Kiềm trong ao nuôi thấp

Nguyên nhân

Các nhuyễn thể hai mảnh vỏ trong ao nuôi phát triển, chúng ăn tảo và hấp thụ muối cacbonat làm độ kiềm giảm.

Ao nuôi bị nhiễm phèn, nhất là ao đất do nước tiếp xúc trực tiếp nền đất nhiễm phèn, trời mưa dễ xói mòn...

Ao bị đóng rong, cần xử lý rong trước rồi mới nâng kiềm.

Nâng độ kiềm

Hạ phèn ao nuôi trước khi nâng kiềm

Tiêu diệt các loài ốc, vẹm, nhuyễn thể hai mảnh vỏ trong ao nuôi.

Nếu ao có phèn tiến hành xử lý phèn trước bằng Mega Nice/Vet Nice 1kg dùng cho 2000m³ bật quạt mạnh sau đó tiến hành nâng kiềm.

Bón vôi để nâng kiềm. Để nâng kiềm lên 1mgL cho 100m³ dùng 1.68 kg NaHCO₃ và 1 kg CaCO₃ kết hợp với khoáng Strong Mineral/ Pro shell để vững kiềm.

Bổ sung vào thức ăn khoáng và vitamin để tôm lột đồng đều, cứng vỏ, tăng cường sức đề kháng.